Rynki finansowe z natury rzeczy podlegają wahaniom. Nagłe zmiany w gospodarce, takie jak decyzje polityczne czy globalne kryzysy, mogą prowadzić do gwałtownych spadków na giełdach.
Dla początkujących inwestorek takie sytuacje mogą być stresujące i budzić wiele pytań. W tym tekście omówię, jak reagować na takie zdarzenia, bazując na aktualnych wydarzeniach oraz danych historycznych.
Co się wydarzyło w ostatnich dniach na rynkach?
W ciągu ostatnich kilku dni inwestorki i inwestorzy na całym świecie obserwowali gwałtowne spadki na giełdach. I choć takie momenty mogą wywołać niepokój, warto je zrozumieć i potraktować jako część szerszego obrazu.
Od środy do piątku (2–4 kwietnia 2025):
•S&P 500 – spadek o 6%, zakończył tydzień na poziomie 5 074 punktów, tracąc ponad 320 punktów tylko w piątek.
•Dow Jones Industrial Average – spadł o 5,5%, tracąc ponad 2 200 punktów, kończąc na poziomie 38 314.
•Nasdaq Composite – zniżkował o 5,8%, kończąc na poziomie 15 587 punktów. Choć nie przekroczył jeszcze oficjalnie progu rynku niedźwiedzia (czyli spadku o 20% od szczytu), był bardzo blisko.
Dlaczego to się wydarzyło?
Główną przyczyną była decyzja prezydenta USA, Donalda Trumpa, o wprowadzeniu nowych ceł odwetowych na towary importowane z Chin.
W odpowiedzi Pekin nałożył 34% cła na cały import z USA. Te napięcia handlowe natychmiast wywołały obawy o globalną recesję, ograniczenie wzrostu gospodarczego i dalsze pogorszenie nastrojów inwestorów.
Wskaźnik VIX, nazywany potocznie „wskaźnikiem strachu”, skoczył gwałtownie w górę, a jego wzrost sygnalizuje wzmożoną niepewność.
Co to znaczy dla początkującej inwestorki?
Dla wielu z nas to, co dzieje się na rynkach, może wyglądać jak powtórka z 2008 roku albo początku pandemii w 2020. Emocje podpowiadają: „Sprzedaj, póki nie stracisz więcej”. Ale historia rynków mówi co innego:
Rynki finansowe wielokrotnie spadały – i wielokrotnie się podnosiły!
Historia powtarza się – przykłady z przeszłości
Rynki finansowe wielokrotnie doświadczały gwałtownych spadków, po których następowały odbicia. Przykładowo, podczas kryzysu finansowego w 2008 roku indeks S&P 500 stracił znaczną część swojej wartości, ale w kolejnych latach odrobił straty i osiągnął nowe maksima.
Podobnie w marcu 2020 roku, w wyniku pandemii COVID-19, rynki zanotowały gwałtowne spadki, by następnie szybko się odbudować . Np. S&P 500 spadł o ponad 30% w zaledwie kilka tygodni w marcu 2020 roku – a potem osiągnął nowe historyczne szczyty.
Poniżej widzisz wykres pokazujący symulowaną historię indeksu S&P 500 z ostatnich 50 lat, z uwzględnieniem spadków i odbić. Wahania na giełdzie są naturalne i powtarzają się cyklicznie:
Jak reagować na spadki na rynku?
1. Zachowaj spokój i unikaj pochopnych decyzji
Emocje są złym doradcą w inwestowaniu. Paniczna sprzedaż aktywów podczas spadków może prowadzić do realizacji strat, które mogłyby zostać odrobione w przyszłości. Historia pokazuje, że rynki mają tendencję do odbijania się po kryzysach .
2. Przypomnij sobie swoje cele inwestycyjne i horyzont czasowy
Jeśli inwestujesz długoterminowo, krótkoterminowe wahania nie powinny wpływać na Twoją strategię. Skoncentruj się na swoich pierwotnych celach i nie pozwól, aby chwilowe spadki zmieniły Twój plan.
3. Dywersyfikuj portfel inwestycyjny
Rozproszenie inwestycji na różne klasy aktywów, sektory i regiony geograficzne może pomóc zminimalizować ryzyko. Dywersyfikacja sprawia, że negatywne wyniki jednej inwestycji mogą być zrównoważone przez lepsze wyniki innych .
4. Unikaj prób przewidywania rynku
Starania o “wyczucie” idealnego momentu na wejście lub wyjście z inwestycji często kończą się niepowodzeniem. Regularne inwestowanie, niezależnie od bieżącej sytuacji rynkowej, może przynieść lepsze rezultaty w dłuższej perspektywie .
5. Spadki to nie tylko zagrożenie – to także okazja
Choć spadki na giełdzie mogą budzić strach, warto spojrzeć na nie z innej perspektywy: to okazja do tańszych zakupów.
Wyobraź sobie, że obserwujesz ulubioną markę torebki i nagle pojawia się -30%. Co robisz? Często – kupujesz. Z inwestowaniem może być podobnie.
Ceny akcji czy jednostek ETF spadają? Jeśli Twoje fundamenty są solidne, strategia przemyślana, a horyzont długi – taki „promocyjny” moment może być szansą na zwiększenie przyszłego zysku.
Nie chodzi o to, by działać impulsywnie – ale by nie panikować i umieć dostrzec wartość tam, gdzie inni widzą tylko spadki.
Rynek czasem robi wyprzedaże – i to całkiem atrakcyjne.
Co więc mam robić, gdy rynki szaleją?
Najlepiej… NIC. A przynajmniej nic pochopnego.
Nagłe spadki i gwałtowne zmiany to coś, co na rynku dzieje się regularnie – choć za każdym razem potrafią wywołać emocje, zwłaszcza u początkujących. Ale to właśnie umiejętność przetrwania takich momentów odróżnia skutecznych inwestorów od tych, którzy z rynku uciekają ze stratą.
Nie musisz być ekspertką od analiz. Wystarczy, że:
• zachowasz spokój,
• nie będziesz działać pod wpływem strachu,
• i przypomnisz sobie, dlaczego zaczęłaś inwestować.
W takich momentach kluczowe jest trzymanie się swojej strategii. Jeśli inwestujesz z myślą o długim terminie, nie zmieniaj planu tylko dlatego, że coś się wydarzyło w ciągu ostatnich kilku dni.
Zamiast nerwowo odświeżać aplikację z notowaniami, zrób coś dobrego dla siebie. Idź na spacer. Zaparz herbatę. A swoje inwestycje po prostu… zostaw w spokoju.
Bo inwestowanie to maraton, nie sprint. A każdy maratończyk wie, że najważniejsze to nie poddać się po pierwszym podbiegu. Powodzenia!
W czasie poszukiwania w sieci potrzebnych informacji trafiłam na ten artykuł. Wielu autorom wydaje się, że mają rzetelną wiedzę na poruszany przez siebie temat, ale często tak nie jest. Stąd też moje ogromne zaskoczenie. Po prostu świetny artykuł. Zdecydowanie będę rekomendował to miejsce i regularnie odwiedzał, aby poczytać nowe rzeczy.
Bardzo dziękuję. I zapraszam 🙂